Hóa học là một môn khoa học được ứng dụng rất nhiều trong thực tiễn đời sống. Mỗi chúng ta hàng ngày đều tiếp xúc với các hóa chất. Các hóa chất phục vụ cho cuộc sống của con người. Để biết và hiểu về hóa học trước hết ta phải tìm hiểu Hóa học là gì, nghiên cứu những lĩnh vực nào?

Hóa học là một môn khoa học được ứng dụng rất nhiều trong thực tiễn đời sống. Mỗi chúng ta hàng ngày đều tiếp xúc với các hóa chất. Các hóa chất phục vụ cho cuộc sống của con người. Để biết và hiểu về hóa học trước hết ta phải tìm hiểu Hóa học là gì, nghiên cứu những lĩnh vực nào? Và lợi ích có thể mang lại nếu ta học tập tốt môn Hoá học?

1. Khái niệm hóa học là gì?

- Hóa học là nghiên cứu về các chất và sự biến đổi và ứng dụng của chúng.

- Hóa học là về các nguyên tố, hợp chất, nguyên tử, phân tử và các phản ứng hóa học diễn ra giữa các thành phần này. Học tốt môn hóa học sẽ giúp chúng ta hiểu được các quá trình, sự biến đổi của vật chất.

Và tại sao các chất hóa học lại kết hợp hoặc tách rời nhau để tạo thành một chất hoàn toàn mới.

Hóa học là khoa học về các chất, sự biến đổi và ứng dụng của chúng

2. Vai trò của hóa học trong cuộc sống là gì?

Hóa học đóng một vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.

Là một trong những môn học thiết thực nhất, hóa học có ở khắp mọi nơi. Hầu hết mọi thứ chúng ta sử dụng đều là kết quả của hóa học.

Từ thức ăn hàng ngày, đồ dùng học tập, thuốc men. Nước hoa, mỹ phẩm, thuốc ... đều là sản phẩm hóa học.

Ngày nay với sự phát triển của nhiều loại hoá chất độc hại nên chúng ta cần phải trang bị một kiến thức nền cơ bản để có thể xử lý những vấn đề cơ bản liên quan trong cuộc sống.

Chương trình GDPT năm 2018 đã đổi mới môn Hoá theo hướng tăng cường vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề liên quan đến thực tiễn cuộc sống và tăng cường nói về ứng dụng các hợp chất nhiều hơn và đã giảm tải những dạng bài tập tính toán quá phức tạp.

3. Vai trò của hóa học trong công nghiệp

Hóa học còn là cơ sở cho sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp khác như điện tử, luyện kim, dược phẩm, v.v.

Hóa học đã có từ hàng nghìn năm trước với cái tên vô cùng thú vị là “Giả kim thuật”. Thuật giả kim của các nhà giả kim thuật cổ đại nghiên cứu kim loại. Mục đích chính của nó là chuyển đổi các chất giá rẻ thông thường thành kim loại quý hiếm như vàng.

Ví dụ, đồng và thiếc được trộn để thu được một hợp chất giống vàng. Thêm lưu huỳnh vào chì hoặc thiếc, và hai kim loại này biến thành bạc ... và đây là nơi bắt đầu luyện kim hiện đại ngày nay.

Hóa học còn là cơ sở cho sự phát triển của nhiều ngành khác như luyện kim                                              

4. Những lợi ích mà việc học tốt môn Hóa sẽ mang lại cho chúng ta:

1/ Cải thiện tư duy logic:

Đặc trưng của việc học Hóa là những con số và bước giải. Đều đưa ra một kết quả cuối cùng dù giải với nhiều cách khác nhau với mỗi bài Hóa. Nói chung, học Hóa là một cách học và rèn luyện cách tư duy, suy luận, giải quyết vấn đề theo quy luật. Mỗi bài Hóa, chúng ta sẽ tháo gỡ theo từng bước, từng quy trình.

Não bộ sẽ được hoạt động, và làm việc có logic, quy luật rõ ràng khi ta học Hóa, đó là chia sẻ của những chuyên gia giáo dục của Đại học Sư phạm Hà Nội. Học Hóa được xem là “thể thao cho não bộ”, vì chúng ta có thể tháo gỡ và giải quyết theo quy luật hoặc các bước ở mọi vấn đề.

2/ Rèn luyện tư duy và khả năng nhạy bén:

Học Hóa là một phương pháp rất quan trọng để rèn luyện tư duy nhạy bén và khả năng suy luận logic của học sinh. Học Hóa giúp học sinh tăng cường trí nhớ, phản xạ nhanh và khả năng suy luận. Qua những lí do đó thì học Hóa càng ngày càng trở thành một môn học quan trọng.

3/ Học được các kỹ năng trao đổi thông tin:

Hóa học sẽ phát triển khả năng nắm bắt và trao đổi ở mức độ cao những thông tin chuyên môn. Trong quá trình nghe giảng, bạn sẽ được yêu cầu sắp xếp và lưu trữ một khối lượng lớn thông tin Hóa học ở dạng nói cũng như viết.

Những bài tập về nhà, và bất cứ bài luận hay dự án nào mà bạn thực hiện, cũng sẽ đòi hỏi sự trình bày mạch lạc theo ngôn ngữ Hóa học. Trong quá trình được kèm cặp, bạn sẽ tham gia trao đổi những ý kiến về Hóa học với người giám sát của mình và những người học cùng khóa. Bạn còn tham gia thảo luận các vấn đề Hóa học qua việc đối thoại. Qua những trải nghiệm này, bạn sẽ học được cách:

-  Lắng nghe hiệu quả.

-  Viết tốt các vấn đề Hóa học.

-  Viết luận và báo cáo.

-  Thuyết trình một vấn đề Hóa học trước cả nhóm.

4/ Giải quyết vấn đề nhanh và hiệu quả:

Khi bạn học Hóa tốt, bạn sẽ có phản xạ với những con số và khả năng phân tích vấn đề nhanh hơn. Với cuộc sống hàng ngày, bạn có thể áp dụng ngay mỗi dạng bài, vấn đề khi học Hóa.

Ngày nay, công nghệ thông tin đang vô cùng phát triển, vì thế việc học Hóa lại trở thành một lợi thế lớn. Nhìn rộng ra, những nhà sáng lập hay tỉ phú thế giới đều học Hóa rất tốt.

5/ Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề:

Bạn sẽ được giao cho vô số những bài Hóa để giải quyết trong suốt quá trình học. Trải nghiệm này sẽ giúp bạn:

-  Hệ thống một vấn đề bằng những lý lẽ chính xác, nhận dạng được những vấn đề then chốt.

-  Trình bày một giải pháp rõ ràng, đưa ra những giả định rõ ràng.

-  Hiểu thấu một vấn đề khó bằng cách nhìn vào những trường hợp đặc biệt hoặc những vấn đề phụ.

-  Linh hoạt và tiếp cận cùng một vấn đề bằng nhiều quan điểm khác nhau.

-  Đối phó với vấn đề một cách tự tin, ngay cả khi chưa có giải pháp rõ ràng.

-  Tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần.

Giải quyết vấn đề là kỹ năng tuyệt vời nhất mà Hóa học đem lại cho chúng ta.

6/ Thói quen tập trung được rèn luyện:

Tập trung là thói quen rất quan trọng của những người thành công, và thói quen này họ thấy được ở phần lớn khi học Hóa, đặc biệt họ học Hóa rất tốt. Sự tập trung cao độ sẽ giúp bạn giải quyết công việc một cách dễ dàng. Với sự tập trung, bạn có thể hoàn thành khối kiến thức, bài tập nhanh gấp 3 lần so với khi xao nhãng.

Trong thực tế, có rất nhiều học sinh học kém chỉ vì họ thiếu đi sự tập trung, cũng chính vì đó mà kéo dài việc học và học không hiệu quả. Học Hóa được xem là giải pháp giúp các em giải quyết vấn đề đó.

7/ Học Hóa sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn khi tham gia vào các kỳ thi:

Có thể nói, lợi ích dễ thấy nhất của việc học môn Hóa mà các em học sinh thường thấy đó chính là giúp cho các em có thể vượt qua các kỳ thi và có nhiều cơ hội hơn trong tương lai không xa. Đặc biệt, tại rất nhiều quốc gia, Hóa học vẫn luôn là môn có mặt trong các kỳ thi chuyển cấp và thi tuyển sinh Đại Học; ngoài ra, thi lấy học bổng du học cũng thường thi tuyển bằng 2 môn Hóa, tiếng Anh và sau đó phỏng vấn.

Trên thực tế có rất nhiều em học sinh đã giúp cho gia đình mình tiết kiệm cả tỷ đồng nhờ việc dành những suất học bổng khác nhau. Và sau này khi đi xin việc các bạn cũng sẽ thấy nhiều doanh nghiệp thi tuyển đầu vào có môn Hóa. Và tất cả những cuộc thi quan trọng đó sẽ mở ra những cơ hội tuyệt vời cho tương lai của các em.

8/ Học Hóa giúp chúng ta ứng dụng vào thực tế:

+ Từ lâu ông cha ta đã bảo quản thực phẩm bằng cách treo ở trong bếp do khói bếp có tác dụng sát trùng, phòng thối và chống oxy hóa do formadehit HCHO mang lại

+ Để quả chín nhanh hơn người ta thường trộn lẫn quả chín với quả xanh vì quả chín sẽ giải phóng etylen làm những quả khác chín nhanh hơn.

+ Chuột ăn phải bả thường chết ở gần nơi có nước vì một trong những loại thuốc diệt chuột là kẽm phosphua, sau khi chuột ăn phải sẽ bị khát nước (do tính thủy phân mãnh liệt của kẽm phosphua) và khi đó tạo ra chất khí rất độc (PH3) giết chết chuột.

+ “Sự ôi mỡ” là một hiện tượng xảy ra thường xảy ra trong cuộc sống và gây không ít “thiệt hại” về vật chất cho con người. Quá trình ôi mỡ là do lipit tác dụng với oxi trong không khí hình thành các peroxit hoặc hidropeoxit, các chất này dưới tác dụng của vi khuẩn và hơi nước trong không khí phân hủy thành xeton, andehit có mùi khó chịu và cả axit cacboxylic nữa.

+ Để khử khí Clo độc trong phòng thí nghiệm, người ta xịt khí NH3 do khí này gặp Clo tạo NH₄Cl, hơn nữa NH₃ nhẹ hơn không khí nên dễ dàng bay đi.

Môn Hóa là môn chúng ta tiếp xúc từ khá muộn (theo chương trình cũ từ lớp 8)  nên không thể thích ứng làm quen kịp thời thì việc mất căn bản Hóa ngay từ đầu rất dễ xảy ra. Hơn nữa kiến thức môn Hóa là một chuỗi liên kết mắc xích với nhau nên từ lỗ hổng kiến thức này sẽ dẫn đến phần kiến thức khác bị mất làm tình trạng mất gốc càng trầm trọng. Vậy thì làm cách nào để ta có thể học giỏi hóa hơn?

Hy vọng với bài viết trên, các bạn đã có thể hiểu hóa học là gì, vai trò của hóa học trong cuộc sống thực tiễn hàng ngày và những lợi ích có thể mang lại khi chúng ta học tập tốt môn Hoá học. Chúc các bạn sớm chinh phục được môn hóa học đầy thú vị này!